10.11.13

οράματα πραγματικότητας


Αυτό που λέμε Ιστορία είναι στην πραγματικότητα το σύνολο πολλών μικρών ανθρώπινων ιστοριών.

Το παραπάνω είναι η άποψη του Gustav Deutsch, σκηνοθέτη της ταινίας Σέρλι – οράματα πραγματικότητας, η οποία βασίζεται στην απίστευτη, υποδειγματική υλοποίηση δεκατριών πινάκων του Edward Hopper.

Η αφορμή ήταν μια αναδρομική έκθεση του Hopper που είδε ο αρχιτέκτονας-σκηνοθέτης στην Κολωνία: ένιωσε σαν να είδε απομεινάρια μιας τοιχογραφίας (φρέσκο, την είπε) και αισθάνθηκε την επιθυμία να γεμίσει τα κενά, να ανα-δημιουργήσει όσα έλειπαν, να πει την ιστορία.
Κατά τη διαδικασία ολοκλήρωσης της ταινίας (που κράτησε επτά χρόνια) ο σκηνοθέτης και η ζωγράφος-σύζυγός του πήγαν στην Αμερική για να δουν από κοντά την ακριβή παλέτα (έτσι την είπε) των χρωμάτων του ζωγράφου.
Για την υλοποίηση των πινάκων χρειάστηκε να φτιάξει μακέτες και έτσι αντιλήφθηκε κάτι που δεν είναι εξ αρχής εμφανές στους πίνακες: η προοπτική που χρησιμοποιεί ο ζωγράφος δεν είναι καθόλου ακριβής και γιαυτό χρειάστηκε να κατασκευαστούν επι τούτου όλα τα αντικείμενα-οι υπερμεγέθεις πολυθρόνες, τα παπούτσια, ακόμα και η ομπρέλα.
Όταν έφτασαν στο θέμα της ηθοποιού, επιλέχθηκε μια χορεύτρια, η οποία θα ήταν ικανή να θυμάται με ακρίβεια τις κινήσεις που έπρεπε να κάνει και να τις κάνει σε πολύ αργό ρυθμό.
Για να ισορροπήσει την προσωπικότητα του ζωγράφου η οποία, όσο προχωρούσε η έρευνά αποκαλυπτόταν ως συντηρητική, ο σκηνοθέτης πήρε την πρωτοβουλία να κάνει τους ήρωες (της ταινίας άρα και των πινάκων) ριζοσπάστες και πρωτοποριακούς.

Τελικά ένας αρχιτέκτονας, μια ζωγράφος και μια χορεύτρια έφτιαξαν μια ταινία που μέσω δεκατριών σκηνών και παρεμβαλόμενων μονολόγων διατρέχει την ιστορία της Αμερικής (και κατ'επέκταση του κόσμου) των πρώτων 60 ετών του 20ου αιώνα.

Οι πληροφορίες που έδωσε ο σκηνοθέτης, ο οποίος μιλούσε τα αγγλικά αργά, ως ξένη γλώσσα για τον ίδιο αλλά και για εμάς, ήταν ένα μικρό masterclass.


1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

...
Και πολλών μεγάλων ανθρώπινων ιστοριών, επίσης. Εννοώντας ιστορίες όπου οι μετέχοντες σε αυτές ανέβασαν τον πήχυ των προσδοκιών και διαπλάτυναν τον ορίζοντά μας.
Δεν είναι και οι μεγάλες ανθρώπινες ιστορίες μέρος της ιστορίας;

Θα υποστήριζε ίσως κάποιος ότι και οι μεγάλες ανθρώπινες ιστορίες είναι σύνολο μικροτέρων. Ωστόσο, έτσι, ηθελημένα αγνοούμε τη διάκριση ανάμεσα στο μικρό και το μεγάλο.

Είναι χρήσιμο, ενίοτε και απαραίτητο, να εξετάζουμε τα δυσθεώρητα χωρίζοντάς τα στα μικρότερα μέρη τους. Μα, αν παραλείψουμε εν τέλει να τα ενώσουμε πάλι στην αρχική μορφή τους, βλέπουμε μόνο τους λίθους, τους πλίνθους, τα ξύλα και τον κέραμο. Συστατικά των πάντων, μα πρέπει να μην πέσουμε στην παγίδα να συμπεράνουμε πως όλες οι μικρές, ανθρώπινες ιστορίες είναι και αυτό που λέμε Ιστορία.

Για να μην παρεξηγηθώ, δε θέλω να υποστηρίξω πως αυτό λέει ο Deutsch, αλλά να παρατηρήσω πως είναι καθοριστικές όλες αυτές οι ιδιότητες και οι δυνάμεις που ένωσαν και διαμόρφωσαν αυτό το σύνολο των μικρών ανθρωπίνων ιστοριών σε αυτό που ονομάζουμε Ιστορία.
Όπως αυτές οι ιδιότητες και οι δυνάμεις των πινάκων του Hopper κίνησαν το ενδιαφέρον του Deutsch για να ξεκινήσει το έργο του. Όπως αυτές οι ιδιότητες και οι δυνάμεις με τις οποίες γέμισε τα κενά για να πει την ιστορία.